Nieuwolda

ci. NIEUWOLDA

1. Gebouwen

a. Kerk en toren

1. Gedenkstenen

[2834]DEN DRIE ENIGEN GOD IS DIT HEILIGDOM UIT DEN ANWINSTE DER GOTVRUGTIGE KERKBEGIFTINGE VAN ZAL. TIMON HARMENS OP DES DOLLARTS GEZEGENDEN ANWAS GEBOUWT DOOR DE BESTIERINGE VAN DEN E.E.H. JOHAN DE DREWS, UIT VADERLYKEN STAMME DE VIERDE BURGEMESTER VAN DIE NAME, EN DE E. FOKKO HOMMES, KERKVOOGDEN IN DER TYT, INGEWYD DOOR HERMAN DRONRYP, PRED. TER PLAATZE, OP DEN 25 SEPTEMBER INT JAAR DER ZAL. MDCCXVIII.
Bijbeltekst: 1 Petr. 2:5. ZOO WORDEN OOK GY ZELVE ALS LEVENDE STENEN GEBOUWD TOT EEN GEESTELYK HUIS.
N.B. Herhaaldelijk oververven deed onjuistheden ontstaan. Vergelijk: Jakobus Isebrandus Harkenroht. Oostfriesche oorsprongkelykheden. 2.dr. Groningen 1731. Blz. 319. Zie inzake Timon Harmens: Gruoninga, 1969, blz. 65.
GDW, blz. 518, nr. [2834].

[2835]DESE TOREN IS GEBOUWT DOOR DE BESTIERINGE VAN DE H. E. T. DE DREWS, TAALMN VAN DE GESW. MEENTE IN GRONINGEN, EN CORNELIUS FOCKENS, KERKVOOGDEN IN DER TYD, DOE JOHANNES SIERTSEMA PASTOR EN ARENT WILLEMS GEËLIGEERDE WAREN TOT NIEUWOLDA IN 'T JAAR 1765.
GDW, blz. 518, nr. [2835].

2. Klokken, uurwerken en windvanen

a. Klok

[2836]VERNIEUWD TOEN PIETER HARMS EN NANTKO J. DALLINGA KERKVOOGDEN, R.ENGELS PASTOR, A.P. WEDDA MAIRE, JACOB TAKENS ADJUNCT TE NIEUWOLDA WAREN DOOR M. FREMY EN A. VAN BERGEN ANNO 1812.
N.B. Sedert 1943 niet meer aanwezig.
GDW, blz. 518, nr. [2836].

3. Meubilair

a. Orgel

[2837]TER EERE GODS IS DIT ORGEL GEMAAKT TOEN KERKVOOGDEN WAAREN DE HEER RUDOLPH DE DREWS, RAADSHEER DER STAD GRONINGEN. DE ZYLVEST W. C. FOCKENS EN IN DIER TYD DE WELEERW. HEER J. SIERTSEMA PASTOR IN NIEUWOLDA ANNO MDCCLXXXVII DOOR J. F. WENTHIN.
GDW, blz. 518, nr. [2837].

4. Voorwerpen ten behoeve van de eredienst

a. Avondmaalsbeker

[2838]DESE SEEKER IS GEMAAKT TOT DIENST DES HEEREN H. NAGHT519MAAL TEN TYDE ALS DE EERWAERDE ALLARD HYLL PASTOR, D.E. GESWOORN JOACHIM HITJES EN D.E. ABEL RICHTS KERCKVOOGDEN WAAREN VAN NIEUWOLDA A° 1707. T. MUNTINGH FEC.
Embleem in cartouche met bijschrift SIGILLUM MWOLDANUM: Op geploegd land met een voorgrond van golvend water, een geklede man met een veer op de helm, gaand over het geploegde land met gebogen knieën en voorovergebogen rug, de rechterhand in zaaiende houding neerwaarts gericht, de linkerhand aan het gevest van een aan de koppelriem hangend kromzwaard. Wapenspreuk: MILIS DOMINI INDEFESSUS.
MYN GODT BEHOED MY DESEN DAGH / DAT ICK NIET SONDIGH ALS ICK PLAGH / VAN YDELHEIT DAER NIET IN GLY / BEWAERT MYN HART STEEDTS REIN EN VRY / BESTYRT MYN TONG, OPDAT NOYT TWIST / TOREN OF NYDT MYN ZIEL ANHIST / BEHOUDT, GELEIDT MY DOOR U GEEST GEEFT DAT MYN ZIEL U ALTYDT VREEST.
N.B. Afgebeeld: HLZ, nr. 137.
GDW, blz. 518, nr. [2838].

5. Gedenktekenen

a. Grafzerken

[2839]ANNO 1713, DEN 8 MEERT, IS CHRISTELYCK IN DEN HEERE ONTSLAPEN DE E. PASSTOOR ALLARD HYLL IN HET 64 JAER SYNS OUDERDOMS, VERWACHTENDE MET ALLE WAARE GELOVIGE EEN SALIGE OPSTANDINGE IN CHRISTO.
Wapen: Een adelaar. Helmteken: een uitkomende adelaar.
TIS 36 JAER, DAT HYLL OPREGHT EN WACKER / NIEUWOLDAES TROUW GEMEINT BEWERKT HEEFT ALS GODS ACKER / DUS PAELT SYN EDLE ZIEL VER BOVEN HOON EN SPOT / HY WAGT VOOR 'T MADEN GRUIS SYN STERE BLINKENT LOF.
GDW, blz. 519, nr. [2839].

[2840]ANNO 1753, DEN 3 JANUARIUS, IS DE ZEEREERWAARDIGE WELGELEERDE HEER TJAARDA DE COCK, NADAT HY HET LERAARSAMPT DEN TYT VAN BYNA 34 JAREN EERST TE TEN BOER EN NADERHANT TE NIEUWOLDA GETRAU BEDIENT HADDE, IN DEN OUDERDOM VAN RUIM 58 JAREN IN DEN HEERE ONTSLAPEN, VERWACHTENDE ENE ZALIGE OPSTANDING.
Wapen: Een eenhoorn. Helmteken: een uitkomende eenhoorn.
DE COCK, DIE 'T HEILVERBONT GETROU EN ONVERDROTEN / DEN ZONDAAR HEEFT ONTVOUDT, DIT GRAF TER RUSTPLAATS STREKT / MAAR SCHOON EEN GRAFZERK 'T LYF VAN DEZEN GODTSKNEGT DEKT / ZYN NAAM, ZYN EER, ZYN ROEM, ZYN NIET IN 'T GRAF BESLOTEN.
GDW, blz. 519, nr. [2840].

[2841]ANNO 1754, DEN 17 MAART, IS OVERLEDEN DE ERENTFESTE ROTGER FOKKES, KERKVOOGT VAN NIEUWOLDA EN OUDERLING DER GEMEENTE, IN HET 58STE JAAR ZYNS OUDERDOMS EN RUST HIER IN ZYN LOT.
Wapen: Gedeeld: I huismerk nr. 146; Il een halve adelaar.
VRAAGT, WIE RUST HIER ONDER DEZE ZERK / EEN OUDERLING EN VOOGT VAN DEZE KERK / EEN MAN, WEL GROOT, DOG BY ZIG ZELVEN KLEIN / BEMINT, GEAGT, BETREURT IN 'T ALGEMEIN / EEN MINNAAR VAN DE DEUGT EN VROMIGHEYT / 'T IS ROTGER, DIE HIER ONDER LEYT.
GDW, blz. 519, nr. [2841].

[2842]FENNA ADRIANI, IN LEVEN HUISVROUW VAN DEN WELEERWAARDEN HEER JOH. SIERTSEMA, PREDICANT DEZER PLAATZE, GEBOOREN DEN 26 FEBRUARIUS 1732, GESTORVEN DEN 2 AUGUSTUS 1757.
Wapen: Een staande adelaar met gesloten vlucht. Schildhouders: twee adelaars met neerwaarts gerichte en geopende vlucht.520
GDW, blz. 519, nr. [2842].

[2843]1762, DEN 1 MAART, IS DE HR. REINKO EVERS IN DEN HEERE ONTSLAPEN, OUD 82 JAREN EN 10 MAANDEN, VERWAGTENDE EEN ZALIGE OPSTANDINGE IN CHRISTO.
GDW, blz. 520, nr. [2843].

[2844]ELTJE DERKS, WEDUWE VAN WYLEN DEN KERKVOOGT ROTGER FOKKES, GEBOOREN DEN 12 DECEMBER 1702 EN GESTORVEN DEN DECEMBER MDCCLXV.
Wapen: Een omgewende leeuw.
GDW, blz. 520, nr. [2844].

[2845]ANNO 1769, DEN 12 JUNIUS, IS I ... 43STE JAAR HAARS OUDERDOMS O ... DE EERBR. GEERTJEN ... HUISVROUW VAN TAMM ... DOGTER VAN D.E. ... EN D'EERBR. ... EGHTELI ...
Wapen: Gedeeld: I huismerk nr. 421, vergezeld van de letters T.R.; Il op een terras een naar links gaande wildeman, dragend op de linkerschouder een door de rechterhand gehouden knots.
N.B. Gehuwd Nieuwolda 26 augustus 1753 Tammo Reints en Geertjen Sikkes, gedoopt Midwolda 26 december 1726, dochter van Sicko Aises en Anna Nies. Zie: RAG, Rechterlijke archieven, inv. nr. V jj 5. Ook: DTB, nr. 294.
GDW, blz. 520, nr. [2845].

[2846]TER GEDAGTENISSE VAN DE EER EN DEUGTZAME CORNELIUS FOCKENS, GEBOOREN DEN 26 JULY 1708, OVERLEEDEN DEN 26 MAY 1777, IN LEEVEN KERKVOOGT IN NIEUWOLDA.
Wapen: Twee vanaf de knieën uit water oprijzende en tegen elkaar klimménde leeuwen.
GDW, blz. 520, nr. [2846].

[2847]HIER RUST HET STERFLYK VAN AALTJEN KLAASENS, HUIS VROUW VAN DE ZYLVEST EN KERKVOOGT WUBBO CORNELIUS FOCKENS IN NIEUWOLDA, OUDT 34 JAAREN, 3 MAANDEN, 8 DAGEN, OVERLEEDEN DEN 8 FEBR. 1779.
Wapen: Gedeeld: I doorsneden: a. een omgewende adelaar; b. twee kepers, waarvan de bovenste van dubbele breedte; II. een leeuw.
N.B. Zie: GDW, nr. 3615.
GDW, blz. 520, nr. [2847].

[2848]HIER RUST HET STERFLYK DEEL VAN DE EERSAME WUBBO CORNELIUS FOCKENS, IN LEEVEN KERKVOOGD VAN NIEUWOLDA, ZYLVEST VAN MIDWOLDA, NIEUWOLDA ENZ., GEBOREN DEN 27 MAAR 1740, OVERLEEDEN DEN 24 JUNI 1791.
Wapen: Op een terras twee tegen elkaar klimmende leeuwen.
GDW, blz. 520, nr. [2848].

[2849]... DEN 10 FEBRUARI MDCCXCII, OUD LXIV JAAR.
N.B. Onder gras. Luitjen Aarens betaalde 25 februari 1792 twee gulden voor gebruik va laken over een graf gedurende zes weken. Zie: RAG, Diaconierekening.
GDW, blz. 520, nr. [2849].

[2850]DEN 20 AUGUSTUS 1801 IS OVERLEDEN DE E. METJE JANS. HUISVROUW VAN REINDER ROELFS TE OOSTWOLDERHAMRIK, IN DEN OUDERDOM VAN RUIM 66 JAAR.
GDW, blz. 520, nr. [2850].

[2851]DEN 26 JANUARY 1803 IS DE JONGE JUFFROUW METDINA SIERTSEMA IN DEN OUDERDOM VAN 35 JAAREN EN RUIM 2 MAANDEN OVERLEEDEN.
GDW, blz. 520, nr. [2851].

[2852]TER GEDACHTENIS VAN DE EERZAME VROUWE AAFFYN WUBBES, WEDW. VAN WYLEN DE KERKVOOGD CORNELUS FOKKENS, GEBOREN DEN 14 JANUARY 1719, OVERLEDEN DEN 14 NOVEMR 1803.521
Wapen: Op een terras een klimmende en aanziende leeuw, houdend iets schuinrechts een stok met aan de bovenzijde een platte knop.
GDW, blz. 520, nr. [2852].

[2853]TER GEDACHTENIS VAN DE EERBARE AAFFYN W. FOCKENS, HUISVROUW VAN WAALKO J. WAALKENS, GEBOREN DEN 12 IN WYNMAAND 1768 EN OVERLEDEN DEN 7 IN LOUWMAAND 1805, DUS OUD GEWEEST 36 JAAR, 2 MAANDEN EN 26 DAGEN.
Wapen: Twee uit een schildvoet oprijzende tegen elkaar klimmende meer dan halve leeuwen.
WAT KAN DE WERELD ONS TOCH GEVEN /'T IS KLATERGOUD AL WAT MEN ZIET / DAN SCHENKT ZE ONS EEN VROLYK LEVEN / DAN WEDER SMARTEN EN VERDRIET / IK BEN DE WERELD NU ONTVLODEN / MYN EGA EN MYN KROOST IN SMART / DIE MY ZOO TEDER LIEFDE BODEN / EN DRUKTEN MY MYN HAND EN HART / OCH MOGTEN WE NA DEEZ TYD ONTWAKEN / EN LOVEN DAN JEHOVA GOD / DAN ZAL ONS NIMMER LEED GENAKEN / DAN HADDEN WY HET BESTE LOT.
GDW, blz. 521, nr. [2853].

[2854]1809, DEN 4 FEBRUARI, IS OVERLEEDEN D.E. CORNELIUS F. FOCKENS, OUD 26 JAAREN EN 5 WEEKEN.
Wapen: Twee uit een schildvoet oprijzende tegen elkaar klimmende meer dan halve leeuwen.
O LEEZER, TREUR BY DEEZE ZERK / EEN JONGE BLOEM, ZO SCHOON EN STERK / MOEST VAN ZYN EGA SCHEIDEN / EN LAAT HAAR NA ZYN EENIGTS KROOST / TERWYL HY WAS DER ARMEN TROOST / WILT LEEREN U BEREIDEN / TOT STERVEN RUST ZYN STOF INT GRAF / MEN DENKT, ZYN ZIEL HY JEZUS GAF.
GDW, blz. 521, nr. [2854].

[2855]TER GEDACHTENIS VAN DE EERZAMEN WAALKO J. WAALKENS, IN LEVEN KERKVOOGD TE NIEUWOLDA, OVERLEDEN DEN 29 VAN BLOEIMAAND 1809 IN DEN OUDERDOM VAN 40 JAREN EN 2 DAGEN.
Wapen: Twee uit een schildvoet oprijzende tegen elkaar klimmende meer dan halve leeuwen.
DEEZ STEEN, DIE DEKT HET KIL GEBEENTE / VAN HEM, DIE IN ZYN KRING EN STAND / ZEER NUTTIG WAS VOOR DEEZ GEMEENTE / MAAR ACH ZYN LICHAAM LIGT IN 'T ZAND / TWEE VROUWEN MOESTE HY BETREUREN / MET DE DERDE WAS HY WEER VEREEND / DE DOOD, DIE GING HEM VAN HAAR SCHEUREN / ZY GAAT GESTADIGLYK EN WEEND / DE OUDERLOZE KINDERS KERMEN / DE VRIENDEN GAAN IN 'T ZWART / MOET GOD ZICH OVER HAAR ONTFERMEN / EN LENIGEN HAAR SMART / JA MOGTEN ZY HAAR JEUGDIG LEVEN / AAN JEZUS HAREN HEER WEG GEVEN.
GDW, blz. 521, nr. [2855].

[2856]ANNO 181[3], DEN 15 JUNI, IS IN DEN OUDERDOM VAN 69 JAAR OVERLEDEN DE HEER NANTKO JANS DALLINGA, IN LEVEN RAAD VAN HET ARRONDISSEMENT WINSCHOTEN EN MEDE-KERKVOOGD TE NIEUWOLDA.
Wapen: Gedeeld: I op een terras een tegen de deellijn klimmende omgewende leeuw; II op een terras een tegen de deellijn klimmende leeuw.
N.B. Sterfjaar aangevuld uit acte van overlijden.
GDW, blz. 521, nr. [2856].






Contact


Bron: A. Pathuis, Groninger gedenkwaardigheden. Teksten, wapens en huismerken van 1298-1814
(Assen/Amsterdam 1977), met aanvullingen en correcties door R.H. Alma.
Met dank aan Elibert Datema voor het scannen en ocr'en.
Aanvullingen en correcties graag naar mailredmeralmanl.



Laatst bijgewerkt 6 november 2012
Naar begin van de pagina